Panama biedt pittoreske dorpjes, mysterieuze nevelwouden en natuurlijk het indrukwekkende Panamakanaal (waar reeds een tweede is naast aangelegd), Panama/city biedt naast de moderne skyline ook een prachtig koloniaal centrum. Bovendien vindt u in dit land de meest idyllische eilanden, prachtige stranden en binnen een steenworp afstand van de kust prachtige snorkelplekjes met kleurrijke vissen en koralen. Misschien ziet u zelfs dolfijnen (bij La Palma) of de met uitsterven bedreigde Geelvleugel Ara (Scarlet Macaw op La Isla Coiba) in dit paradijselijke land! Misschien kiest u wel voor een overnachting (of meerdere) bij de Embera indianen in de Darien Jungle of bij de Kuna Yala indianen op één van de San Blas Eilanden.
Accommodaties
Panama is een land met een redelijk goede infrastructuur, u treft er 2 tot 3 sterren hotels tot super-de-luxe hotels. Slapen bij de indianen gebeurt echter op hun manier, al verblijft u hier wel in uw eigen accommodatie met eigen toilet en douche gelegenheid. De lodges, posadas en hotels, die wij geselecteerd hebben, vallen allemaal in de goede middenklasse. Alle kamers zijn minimaal voorzien van een eigen badkamer met douche en toilet en beschikken over een fan of airco. Sommige hotels hebben een zwembad. We zorgen altijd dat de geboekte hotels karakteristiek zijn voor de omgeving en dat deze regelmatig door de verschillende reisorganisaties worden gecontroleerd op service en kwaliteit.
Bevolking
Panama heeft ongeveer tweeënhalf miljoen inwoners welke onder zijn te verdelen in drie groepen. Het grootste gedeelte van de bevolking, ongeveer 65%, is een mix van Spaanse en Indiaanse bevolkingsgroepen, de Mestiezen. De overige bevolking bestaat uit Afrikanen, blanken en Indiaanse minderheden.
Cultuur
Het Rooms-katholicisme is het belangrijkste geloof in Panama (85%). Het protestantisme groeit echter ook. Daarnaast is er een tamelijk grote Moslim gemeente en kleinere aantallen Hindoes en Joden. De Indianen hebben hun eigen religieuze praktijken, maar worden ook steeds meer voor het katholicisme gewonnen.
De traditionele volkskunsten in Panama zijn de houtsnijkunst, ceramiek, het maken van maskers en textielbewerking. In de laatste categorie moet speciaal de ‘mola’ genoemd worden. Op deze kunstig geborduurde blouses worden dieren, planten en andere figuren afgebeeld. De mola’s worden gemaakt door de Kuna vrouwen, die in de provincie San Blás wonen.
De meest populaire muziek in Panama is de salsa, met de zanger Rubén Blades als de nationale trots. De invloed van de Amerikanen is terug te vinden in de populariteit van jazz, en die van de voormalige inwoners van het Caribische gebied in de calypso. Daarnaast is natuurlijk de moderne westerse muziek ook tot Panama doorgedrongen.
Flora en Fauna
De flora en fauna van Panama kan ronduit uitbundig worden genoemd. Door de bergketen wordt het land als het ware in tweeën gesplitst en daardoor kenmerkt de regio zich door grote klimaatverschillen. Het westelijke kustgebied heeft door de specifieke regentijd een aparte flora die voornamelijk bestaat uit semi-tropische regenwouden. Hier vindt u nog bijzondere soorten pijlgifkikkers, panters, puma´s en doodshoofdaapjes. De bergketen heeft weer een geheel eigen vegetatie. De hellingen bestaan voor en groot deel uit regen- en nevelwoud. Hier zijn ook vele kolibriesoorten te zien.
Werelderfgoed
Werelderfgoed is cultureel en natuurlijk erfgoed dat onvervangbaar en uniek is en beschouwd moet worden als eigendom van de hele wereld. Het gaat hier om monumenten, gebouwencomplexen en landschappen. De commissie voor het Werelderfgoed heeft als voornaamste taak het opstellen van de lijst van het Werelderfgoed. De volgende projecten in Panama staan op de lijst:
- 1980 Fortificaties aan de Caraïbische zijde van Panama: Portobelo San Lorenzo
- 1981 Nationaal park Darién
- 1983 Nationaal park Talamanca Range La Amistad Reserves/La Amistad (deels in Costa Rica)
- 1997 Archeologische plaats Panamá Viejo en het historische district van Panama-stad
- 2005 Nationaal Park Coiba
Nachtelijke geluiden
Brulapen hebben een naakt gezicht en een ruwe vacht. De buik is minder zwaar behaard. De vachtkleur varieert per individu, per leeftijd en soms ook per geslacht, maar is meestal gelig bruin, roodbruin of zwart.
De mannetjes kunnen de gehele dag door brullen, maar ze zijn vooral rond zonsopgang en zonsondergang te horen. Vooral 's ochtends laten de mannetjes van één groep brulkoren horen, die worden beantwoord door mannetjes van andere groepen. De brullen dienen voornamelijk om andere groepen brulapen erop te wijzen waar de groep zich bevindt. Door hun locatie bekend te maken, kunnen groepen elkaar mijden, waardoor territoriale gevechten worden voorkomen.
De Panama(hoed)
Een panama(hoed) is een type hoed. Panama's worden gemaakt van gevlochten bladeren van de Carludovica palmata.
Anders dan de naam doet vermoeden komt de panama(hoed) niet uit Panama, maar uit de provincie Manabi in Ecuador. De hoed komt aan haar naam omdat ze oorspronkelijk vanuit Ecuador naar Panama vervoerd werden, om daar ingezet worden tijdens de bouw van het Panama kanaal.
Geografie
Panama kent een oppervlakte die groter is dan die van Costa Rica. Het land wordt in de lengte doorsneden door twee gebergten. De Serrania de Tabasara heeft als hoogste piek een uitgedoofde vulkaan (Baru) met een hoogte van 3475 meter. De Cordillera de San Blas en de Sierra del Darien vormen samen de gebergten van het binnenland.
De regio tussen de twee gebergten bestaat uit vruchtbare heuvels, valleien en vlakten en is dichtbegroeid met bossen. Uit de gebergten ontstaan een groot aantal rivieren die uitmonden in de Stille Oceaan of de Caribische Zee. De belangrijkste rivier die op deze manier ontstaat is de Chagres. Beide kusten van Panama bestaan uit een veelheid aan lagunes, baaien en golven.
De Golf van Panama bevindt zich aan de Pacifische zijde en omvat de Archipielago de las Perlas die bestaat uit meer dan honderd eilanden. De Caribische zijde van Panama is bedekt met tropisch regenwoud, rijk aan tropische bloemen en planten. De Pacifische kant is begroeid met relatief droge gewassen.
Geschiedenis
Nog voor de Spanjaarden voet aan wal zetten in Panama werd het land bevolkt door verschillende indianenstammen. Een van deze stammen is nog altijd terug te vinden op de San Blas eilanden. Zij leefden voornamelijk van de visvangst, wat ook niet verwonderlijk is aangezien Panama letterlijk ‘overvloed aan vis’ betekent. Tot de jaren 40 was Panama vooral bekend als belangrijkste handelsroute van de Spanjaarden om de schatten buit gemaakt van de Inca’s te vervoeren naar Spanje.
Tijdens de jaren 40 kwam Panama opnieuw vol in het nieuws vanwege de goudkoorts. Vanaf 1846 werd door Amerikaanse ondernemers zelfs dwars over het land een spoorweg aangelegd. Een volgende hoogtepunt in de geschiedenis van Panama was de aanleg van het Panama kanaal. In 1880 werd het startsein hiervoor gegeven door een Franse Compagnie, maar in 1904 overgenomen door de Amerikanen. Uiteindelijk zou tien jaar later het eerste schip van Colon naar Panama City varen.
Tegenwoordig is Panama de baas over haar gehele grondgebied en sinds 2000 behoort zelfs het Panama kanaal aan haar toe.
Klimaat
Het klimaat in Panama lijkt voor ons op een eeuwigdurende zomer, echter er bestaat wel degelijk een zomertijd en een wintertijd. De zomer in Panama loopt van begin december tot en met april en dit is tevens het droge seizoen, er valt niet of nauwelijks regen. De winter in Panama loopt van eind april tot eind november, dit is het natte of regen seizoen. Echter er valt ook nu niet meer dan 1 bui per dag en deze duurt maximaal een uur. De temperaturen in Panama schommelen rond de 30 graden en ook ’s nachts daalt de temperatuur maar weinig.
Politiek/Economie
Panama is in vergelijking met veel van haar Latijns Amerikaanse buren een welvarend land. Het heeft het hoogste inkomen per hoofd van de bevolking van Midden-Amerika. De economie is altijd sterk verbonden geweest met die van de Verenigde Staten. Dat Panama over het geheel genomen een welvarend land is, betekent niet dat er geen armoede bestaat. Zoals in bijna alle landen van het continent is de rijkdom slecht verdeeld. De helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens.
Elektriciteit
In Panama is het voltage 110 en in de meeste hotels kunt u uw accu’s en batterijen zonder grote problemen opladen, maar daar is wel een zgn. “wereldstekker” voor nodig met twee platte polen, zoals ook in de Verenigde Staten wordt gebruikt.
Op veel scheerapparaten en haardrogers zit een schakelaar waarmee u het voltage kunt omzetten van 220 naar 110 volt. Als die niet op uw apparatuur zit heeft u een adapter nodig. U kunt deze het beste voor vertrek kopen.
Eten en drinken
De Panamese keuken is door alle verschillende bevolkingsgroepen, die in het land leven, zeer divers en in Panama Stad kunt u voor iedere stijl wel een restaurant vinden.
Advies: alleen eten op plaatsen die er schoon en betrouwbaar uitzien! Visgerechten zijn zeer populair, maar daarnaast worden ook heel veel verschillende soorten rijst en bonen gegeten.
Frituren van diverse gerechten is erg populair en de patacones de plátano, gebakken banaan, zijn hier een goed voorbeeld van. Maar dit zijn bakbananen, die zijn vrij melig en lijken nog het meest op aardappelen. Gefrituurd heeft het wel iets weg van krokante frites. Andere lokale gerechten zijn: “sancocho”, een pittige stoofschotel van kip en groente, “ropa vieja”, (de naam betekent oude kleren), is gemaakt van rundvlees.
Een speciaal gerecht is “ceviche”en dat is vis of schelpdieren, die gemarineerd zijn in citroensap, met rode uien en pepers. Sommige soorten worden gekookt en andere zijn rauw, maar wel erg lekker. Naast vis kun je in Panama ook heel goed andere zeedieren eten en aan de Caribische kust wordt vis vaak gecombineerd met kokos. Een ander soort gerecht is de tortilla, een maïs pannenkoek in combinatie met gesmolten kaas en eieren. Maar door de tropische ligging van het land is er ook nog een overvloed aan vers fruit.
Het bier is goed van smaak en goedkoop. Er zijn diverse merken verkrijgbaar zoals: Panama, Soberania, Atlas en Balboa.
Fotograferen
Panama en haar bevolking is echt fotogeniek te noemen!
Echter het fotograferen of filmen van de plaatselijke bevolking wordt niet altijd gewaardeerd! Vraag van te voren toestemming, soms wordt het geweigerd, soms wordt er een vergoeding gevraagd. Wijs dit laatste niet meteen af, maar betaal wanneer het bedrag acceptabel is. U zult zien wat voor een mooie foto´s dit zal opleveren.
Digitaal fotograferen is gemakkelijk en geeft u de mogelijkheid om, waar u ook reist, honderden foto’s te maken. Dit vraagt echter wel om voldoende opslagruimte, echter niet alle memory cards zijn zomaar in elk land verkrijgbaar. Daarom het advies neem voldoende opslagruimte voor uw camera mee, omdat u zich over het algemeen in Nederland beter laten informeren welke memory cards voor uw camera geschikt zijn, ook kan er een verschil in kwaliteit zijn. In de meeste hotels kunt u uw accu’s en batterijen voor uw camera eenvoudig opladen, maar daar is vaak een "wereldstekker" voor nodig. Deze zijn verkrijgbaar bij de ANWB, bij diverse buitensportwinkels en in de taxfree winkels op Schiphol. Let u bij het fotograferen in het buitenland goed op of dit wel is toegestaan en laat u zich hierover informeren op de plaats van bestemming. Houdt u er rekening mee dat het kan voorkomen dat fotograferen van bepaalde gebouwen, dieren of personen niet is toegestaan in zijn algemeenheid of dat het niet is toegestaan foto’s te maken met flits. Vaak vinden mensen het leuk om gefotografeerd te worden, maar vraag wel altijd toestemming voor u de foto maakt.
Geld en Valuta
In Panama wordt betaald met de US dollar (€ 1,- = ca. USD 1,37. Koers oktober 2011). U kunt vrijwel overal pinnen.
Travellercheques (uitsluitend in de grote steden bruikbaar) zijn eigenlijk niet meer nodig, maar mocht u ze toch meenemen dan kunt u ze uitsluitend bij de bank omwisselen. Dat kost wel heel veel tijd!
Daarnaast kunt u (als back-up) wat cash dollars of euro's meenemen. Let wel: de euro kunt u alleen inwisselen in Panama City en dan nog tegen een ongunstige koers. Bij aankomst Balboa's pinnen blijft het beste advies.
In Panama worden biljetten van 50 en 100 dollar moeilijk geaccepteerd, neem dus vooral ook lagere coupures mee. Het is belangrijk dat u geen beschadigde of beschreven bankbiljetten meeneemt, want deze worden niet geaccepteerd bij het wisselen. De euro wordt zeker nog niet overal geaccepteerd. Betalen met een creditcard (bijv. Visa en Mastercard.) kan in hotels en de grotere restaurants, in kleinere gelegenheden meestal niet.
In veel landen is het gebruikelijk dat er bij incheck een borg voldaan dient te worden. Deze borg staat garant voor eventuele drankjes/maaltijden die in het hotel genuttigd worden. De borg kan met contant geld of per creditcard voldaan worden. De hoogte van de borg verschilt per hotel. Vraag bij check out deze borg of een creditcard imprint retour. Kijk de rekeningen van uw drankjes en maaltijden goed na, zodat u weet waar u voor betaalt. De informatie later opvragen is zeer tijdrovend en het verkrijgen van restitutie achteraf is vrijwel onmogelijk. Niemand kan hiervoor verantwoordelijk gesteld worden, behalve uzelf.
Nuttige adressen
Ambassade van Panama in Nederland
Groothandelsgebouw ingang C7 en Weena 723
3010 AM Rotterdam
Tel: 010 414 3828
Ambassade van Panama in België
Boulevard Général Jacques 18
B-1050 Brussel
Tel: 0032 2 649 07 29
Nederlands Consulaat in Panama
Condominio Tower Plaza 1 er Piso
Calles 50 y Beatriz m. Cabal
Apartado 815, Panama 9a.
Tel. 00-507-2647257
Fax 00-507-2647257
Paspoort en Visum
Uw paspoort dient bij terugkomst nog minimaal 6 maanden geldig zijn en moet minstens nog één lege visumpagina bevatten. Verder kan u gevraagd worden naar een bewijs van een retourvlucht, of een vlucht naar een volgende bestemming, inclusief de daarbij behorende documenten. Het kan voorkomen dat bestemmingen van deze voorwaarden afwijken en een kortere geldigheid van het paspoort handhaven. Wij raden u aan contact op te nemen met de betreffende ambassade/consulaat.
U bent zelf verantwoordelijk voor in het bezit zijn van de juiste reisdocumenten.
Indien u niet de Nederlandse nationaliteit bezit of niet woonachtig bent in Nederland, dient u tevens zelf met de betreffende ambassade/consulaat contact op te nemen om te controleren of u een visum nodig heeft. Met welk reisburo we ook reizen, geen van hen aanvaardt enige aansprakelijkheid voor de gevolgen indien u dit nalaat. Wanneer u een tussenlanding maakt dient iemand die niet-Nederlandse nationaliteit bezit bij de desbetreffende ambassade/consulaat van het land wáár de tussenlanding wordt gemaakt te controleren of een visum nodig is. Zo nodig dient u dit persoonlijk te regelen.
Wat neemt u verder mee:
Geld, bankpas, evt. creditcard en (indien gewenst) travellercheques, fotokopie van uw paspoort (in geval van verlies of diefstal), telefoonnummer SOS centrale, telefoonnummer van uw bank/creditcardinstelling om bij verlies/diefstal uw bankpas/creditcard te kunnen blokkeren, kopiepolis van uw reisverzekering, zeker een kopie van uw medisch paspoort (evt aangevuld met de Latijnse benamingen van uw medicijnen) en het telefoon- faxnummer van FOX Vakanties.
Vergeet de pincode, ook van uw creditcard, niet!
Souvenirs
U kunt van alles in Panama kopen. Zorgt u er dus voor dat uw koffer op de heenreis niet al te vol zit, want terug zult u daar zeker spijt van krijgen. Vooral op de vele kleine, kleurrijke marktjes is van alles te koop. Kijk voor meer informatie over het invoeren van souvenirs op de website van de Douane.
Tijdsverschil
In onze winter bedraagt het verschil 6 uur, in de zomertijd is het 7 uur verschil met Nederland.
Tips en fooien
Het geven van fooien is gebruikelijk in Panama, sinds er geen bedieningsgeld gerekend wordt. Bovendien verdienen werknemers in hotels en restaurants weinig.
In restaurants wordt over het algemeen een fooi van 15% van de rekening gegeven. Kamermeisjes in hotels, waar u langer verblijft, verwachten meestal een halve euro per persoon per dag. Voor parkeerwachters, toilet dames en bijv. taxichauffeurs geldt een kleine fooi.
Vaccinaties/Gezondheid
Voor een bezoek aan Panama zijn momenteel geen verplichte vaccinaties van kracht. Een vaccinatie tegen Hepatitis A en B en DTP, net zoals tegen Gele Koorts, worden sterk aanbevolen. De vaccinatie tegen Gele Koorts kan soms zelfs verplicht zijn. Soms zijn anti-malariamaatregelen nodig, maar het gebruik van mugwerende middelen met DEET is zeker te adviseren!
Voor meer informatie over vaccinaties raden wij u aan contact op te nemen met de daarvoor bestemde instanties zoals de GG & GD, Meditel e.d. De GG & GD heeft een speciale vaccinatie informatielijn onder nummer 0900-2025505. (niet gratis.) Gaat u naar één van deze plaatsen, dan raden wij u aan om een uitdraai van uw reisprogramma mee te nemen, zodat men een advies op maat kan geven.
Let op: de aanbevelingen hier zijn van algemene aard. De reisbestemming, verblijfsduur, soort reis, gezondheid en leeftijd van een reiziger bepalen welke vaccinaties en evt. anti-malariamaatregelen nodig zijn. U moet zich persoonlijk laten adviseren over de maatregelen, die voor uw reis belangrijk zijn. Om uitdroging te voorkomen kunt u het beste een O.R.S. (Orisel) oplossing drinken. O.R.S. is bij iedere Nederlandse apotheek verkrijgbaar. Verder is thee drinken (met suiker) altijd verstandig. Tijdens het maken van verre reizen kunnen maag- en darmklachten voorkomen. Oververmoeidheid, temperatuurverschillen en het drinken van ijskoude drankjes zijn hier meestal de oorzaak van. Neem uzelf in acht en neem geregeld even rust!
Mocht u op uw verre reis toch te maken krijgen met deze verschijnselen, dan kan in zo’n geval advies van een lokale arts vaak verdere problemen voorkomen. Neem daarom geen risico en bij twijfel altijd een arts raadplegen!
Veiligheid
Over het algemeen is het reizen door Panama vrij veilig, maar zoals overal ter wereld dient u voorzichtig te zijn met uw bezittingen. Laat om te beginnen uw sieraden thuis, u heeft er niets aan onderweg en het vraagt vaak om moeilijkheden.
Uw reisdocumenten en geld kunt u het beste afgeven bij de receptie van uw hotel, die deze voor u in de kluis opbergen.
Verder dient u in het centrum van Panama City op uw hoede te zijn en in alle steden (zeker na zonsondergang) voor verplaatsingen altijd een taxi te nemen.
Vervoer
Het openbaar vervoer in Panama is prima geregeld. Naar alle mogelijke plaatsen rijden minivans, deze zijn snel, comfortabel en goedkoop. In grote delen van Panama, voornamelijk tussen San Blas en de Bocas del Toro archipel is de voornaamste manier van transport de boot. Autohuur is mogelijk in Panama City en Colón.
